සිංහල විචාර Sinhala Vichara

ලංකාවේ බෞද්ධ ජනතාව වෙසක් උත්සවය සේම ඉමහත් වූ භක්තියකින් සහ උත්කර්ෂවත්ව පොසොන් පොහොය දිනය සමරනු ලබයි. ශ්‍රී ලංකාවට පළමු වරට බුදු දහම රැගෙන මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ වැඩම කිරීම ක්‍රිස්තු පූර්ව 247 දී පොසොන් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනයක දී සිදු විය. මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ වැඩම කර එවකට ලංකා දිපයේ රජකම් කල තිස්ස රජතුමා හමු වී ධර්මය දේශනා කල මිහින්තලය සහ අනුරාධපුරය මුල් කර ගනිමින් සෑම වර්ෂයකදීම පොසොන් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය ලංකාවාසී බෞද්ධයින් ඉමහත් ගෞරවාදරයෙන් සමරනු ලබනුයේ ඒ අතීතය ද සිහි කරමිනි. අතීතයේ ඉන්දියාව පාලනය කල මෞර්ය වංශික රජෙකු වූ අශෝක රජතුමා තම රාජ්‍ය පුළුල් කර ගැනීමට ඉන්දියාවේ අනෙකුත් රාජ්‍යයන් හා යුද්ධ කලහ. මුලු මහත් ඉන්දියාවේම බලය තම අණසකට ලබා ගනිමින් අශෝක අධිරාජ්‍ය නිර්මාණය කලද, කාලිංග නම් රාජ්‍ය සමග පැවති යුද්ධයේ දී වූ මනුෂ්‍ය ඝාතන දැක යුද්ධය පිළිබඳ දැඩි කලකිරීමකට අශෝක අධිරාජ්‍යයා පත්විය. එකී කලකිරීම කනස්සල්ල අතරේ කුඩා සාමණේර හිමි නමක් දැක බුදු දහම ගැන පැහැදී පැවති වෛදික සම්ප්‍රදායෙන් ඉවත් වී අශෝක රජු හිංදු දහම වෙනුවට බුදු දහම වැළද ගත් බවද පසුව ධර්මාශෝක ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත් බවද ඉති...

ජන කවි රසවිඳිමු "... සාහිත්‍ය රසය මෙලොවට පැමිණිදා අමෘතය දෙව්ලොවට පලා ගියා...." සාහිත්‍යය රසය එතරම් අලංකාර රසයක් වීම සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් මූලික අඩිතාලම වූයේ ජන කවියයි. මෙම ජන කවි රසවිඳීමට අතීත පුද්ගලයාගේ පටන් වර්තමාන පුද්ගලයන් දක්වා ඉතා ම විශාල පිරිසක් එක් රොක්වී ඇත.  තමා මෙන්ම සමාජයේ ද සාමකාමී ප්‍රීතිමත් අර්ථවත් සමබර සංවර්ධනයක් සඳහා කෙනෙකු සතුව තිබිය යුතු උසස්ම ගුණයක් වන්නේ අධ්‍යාත්මික සංවර්ධනයයි. මෙම යහගුණයෙන් පිරුණු මනසක් ඇත්තෙකු වන්නට නම් ජීවිතයේ කවර අවස්ථාවක වුවද සමාජ ප්‍රවර්ධනයට සම්බන්ධ දෑ උගත ගත යුතුය. ඒ සඳහා ද අතීතයේ පටන් පැවත ආවේ ජන කවියයි.  බාලයන්ට පෙර වැඩිහිටියන් සදාචාර සම්පන්න වීමෙන් බාල පරපුරට දෙනු ලබන ආදර්ශය සමාජ යහපැවැත්ම සඳහා ඉතා වැදගත් වේ. එදා සිට ජන කවියෙන් ඉටු වූයේද එයයි. ජන කවිය තුළින් සදාචාරසම්පන්න වැඩිහිටි පරපුරක් බිහි විය. එසේම ඒ වැඩිහිටියන් ජන කවිය ඔස්සේම තම ළමා පරපුර වෙත ඒ සදාචාරසම්පන්න ගති ලක්ෂණ පුරුදු කලහ.  වත්මන් ළමා පරපුර බොහෝ විට අවිචාර ලෙස හැසිරීමට හේතු වී ඇත්තේ වැඩිහිටියන් විසින් යා යුතු නිවැරදි මඟ පෙන්වා නුදුන් නිසා විය හැකිය. එහිදී වැඩිහි...

සද්ධර්මරත්නාවලී කතුවරයාගේ කථා කලාවේ විශේෂතා උග්ගසේන නම් සිටුපුත්හුගේ වස්තුව ඇසුරින් පැහැදිලි කරන්න.  සද්ධර්මරත්නාවලිය දඹදෙණි යුගයේ "ධර්මසේන" නැමති යතිවරයාණන් විසින් රචිතය. "සඳහම් ඇමිණූ වැල" යන අර්ථාන්විත "සද්ධර්මරත්නාවලිය" යන නම මේ ග්‍රන්ථයට යෙදී තිබේ. පාලි ධම්මපදට්ඨ කථාව ඇසුරින් ලියා ඇති ජනප්‍රිය බණකථා සංග්‍රහයක් වන මෙහි දෙසිය පනස් හය වන කථා වස්තුව වන්නේ "උග්ගසේන සිටුපුත්හුගේ කථා වස්තුවයි".  ගැමි ව්‍යවහාරෝචිත උපමා, රූපක, ප්‍රස්තාව පිරුළු, ගැමිවැකි, උපහැරණ ආදී සෑම දෙයක්ම උපයුක්ත කර ගනිමින් රචනා කර ඇති සද්ධර්මරත්නාවලිය පද සාරයෙන් මෙන්ම අර්ථ සාරයෙන් පෝෂිත වූවක් සේ සැලකිය හැකිය. කථා පුවතෙහි ගැබ් වූ මූලික ධර්මය ඉතා සරල ලෙසින් සිත් ගන්නා ලෙසින් ප්‍රකට කර ඇත්තා සේය. ධර්මසේන හිමියන්ගේ කථා කලාවෙහි එක් සුවිශේෂී ලක්ෂණයක් වන්නේද මෙයයි.  "තවද උගනිතත් නිරවද්‍ය ශිල්පයක් මුත් සාවද්‍ය ශිල්පයෙන් ඓහලෞකික ප්‍රයෝජනයක් මුත්, පාරලෞකික ප්‍රයෝජනයක් නැති නියාව හඟවන්නට උග්ගසේන නම් සිටු පුත්හුගේ වත කියමු." පූර්වෝක්ත පාඨය මගින් ශ්‍රාවකයාට හෝ පාඨකයාට දියයුතු අගනා උ...

සද්ධර්මරත්නාවලී කතුවරයා හාස්‍යය, උපහාසය හා අනුකම්පාව පෙරදැරිව චරිත නිරූපනයට පෑ චතුරතාව "උග්ගසේන කථාවස්තුව" ඇසුරින් විමසන්න. දඹදෙණි යුගයේ දී ධර්මසේන යතිවරයාණන් විසින් බෞද්ධ ධර්ම කරුණු ඇතුළත් කරමින් රචිත "සද්ධර්මරත්නාවලිය" මාහැගි බණකථා සංග්‍රහයක් වේ. ධර්මසේන හිමියන් විසින් පාලි ධම්මපදට්ඨ කථාව ඇසුරින් සංගෘහිත මේ කෘතිය මගින් බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ ප්‍රකට කථා වස්තූ සමූදායක් ශ්‍රව්‍ය ගෝචර මාධ්‍යයෙන් හෙළි කරනු ලබයි. සද්ධර්මරත්නාවලියෙහි 256 වන කථා වස්තුව නම් "උග්ගසේන නම් සිටු පුත්හුගේ කථා වස්තුවයි." මෙම කථා පුවතෙහි එන උග්ගසේන නම් සිටු පුත්‍රයාගේ හා විද්දත් දියණියගේ චරිතය ශ්‍රාවකයින්ගේ හා පාඨකයින්ගේ චිත්ත සන්තානයෙහි හාස්‍ය, උපහාසය හා අනුකම්පාව පෙරදැරිව ජීවමාන ආකාරයෙන් ගෙන හැර පෑමට කතුවරයා ගත් උත්සාහය මෙතැන් සිට විමසා බලමු. "ගැල් රකිනවුනගේ පුත, බර උසුලන්නවුගේ පුත, කුමකුත් නොදන්නවුගේ පුතැ කිය කියා නළවයි." රූමත් බවින්ද, ශිල්ප බලයෙන්ද බලවත් සේ අහංකාර පරවශ සිත් ඇති වූ විද්දත් දියණිය උග්ගසේනයන්ගේ සිත තැලෙන වාග් ප්‍රහාර එල්ල කරයි. සිත රිදෙන අයුරින් හැසිරෙයි. ඇය සිඟිති...

සමාජ මාධ්‍යයන් නූතන ළමයා කෙරෙහි දක්වන බලපෑම අහිතකර බව හුදු පිළිගැනීම වී ඇත. සමාජ මාධ්‍ය හා ළමා පරපුර පිළිබඳව ඔබේ අදහස් දක්වා රචනාවක් ලියන්න. අතීත ජන සමාජයේ ජීවත් වූ ළමයින් සිය මව් පියන්ගේ, ආච්චී සීයාගේ, ඥාතීන්ගේ ගුරු හරුකම් ලබමින්, ඔවුන් සෙවණේ වැඩෙමින් වයසින් මෝරත්ම ශිෂ්ඨ සම්පන්න මිනිසුන් බවට පත් විය. රූපවාහිනිය, පරිඝණකය හා ජංගම දුරකථනය ජන සමාජයේ සුලභ වීමත් සමග ළමයින් ආච්චි සීයා ඇතුළු තමාට සැබැවින්ම ආදරය ඇති ඥාතීන්ගෙන් පමණක් නොව දෙමාපියන්ගෙන් පවා ඈත්ව යාමත් සමග දත් නැති කාලයේ පටන් තමාගේ ජීවිත කාලය දුකෙන් හෝ සතුටින් සමාජ මාධ්‍ය තුල ගෙවා දැමීමට හුරු පුරුදු විය.  සැබැවින්ම අද සමාජයේ ළමයින් තම සීයා ආච්චිගේ නම දැන ගන්නේ පවා ඔවුන්ගේ මරණ දැන්වීමෙන් වීම යම් කණගාටුදායක තත්ත්වයක් යැයි ඔබට සිතිය හැකිය. නමුත් අපේ අනාගත දූ දරුවරු තම මව්පියන් වන අපගේ නම් ගම් පවා හරිහැටි මතකයක් නැති ජන මාධ්‍ය, සමාජ මාධ්‍ය තුල ප්‍රසිද්ධ අනෙකුත් සියළු දෙනා එදිනෙදා කන බොන දේ පවා දන්නා උන්මත්තකයින් වන හෙයින් එතරම්ම අන්ධ නොවූ අද සමාජය පිළිබඳව යම් සතුටක් අපට විදිය හැකිය. "මානව ශිෂ්ටාචාරයේ තීරණාත්මක සාධකය ළමයායි" ...

පිරිහී යන කෘෂිකර්මාන්තය දියුණු කිරීමට සිත් යොමු කරමින් නිර්මාණාත්මක රචනාවක් ගොඩ නගන්න. වවන්නෝ දිනන්නෝය "වවන්නෝ දිනන්නෝය" යන වදන අප සුලභව අසා තිබෙයි. කෘෂි කර්මාන්තය ලේ වල ඇති සිංහලයා අතීතයේ පටන් වගාවෙන් දිනූ ජාතියකි. අතීත යුගයන්හීදී පෙරදිග ධාන්‍යාගාරය ලෙස විරුදාවලිය ලැබීමද වගාවෙන් ලද ජයග්‍රහණයකි. ජීවත් වීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් වන ආහාර අතින් ස්වයංපෝෂිතකර බත බුලතෙන් සරි රටක් තැනීම තුළ වවන්නෝ දිනන්නෝ වෙති. අපේ අතීත මුතුන් මිත්තෝ ලෝකයේ ශ්‍රේෂ්ඨ කෘෂිකාර්මික ශිෂ්ටාචාරයක ජීවත් වූවෝ වෙති. ඒ ආඩම්බරය ඔබට මට ලබා දුන් අතීත මිනිසුන්, එකල ඒ වවන්නෝ දිනුවෝය. රට පුරා ජීවමාන මහා වැව් අමුණු අදටත් ඒ ජයග්‍රහණ ගැන සාක්ෂි දරයි.  රටක ජීවත් වන සියලු ජනතාවගේ පරිභෝජනයට ප්‍රමාණවත් ආහාර නිෂ්පාදනයක් ඒ රට තුල සිදු වෙයි නම් ස්වයංපෝෂිතයැයි යන වදන භාවිත කල හැකිය. රටක් ස්වයංපෝෂිත වූ කල්හි එහි පැවැත්මට අනෙකුත් රටවල බලපෑම ඉතා විරලවීම රටක ජයග්‍රහණයකි. "ආරෝග්‍යා පරමාලාභා" නීරෝගී බව පරම සැපත වූ කල්හි ජනතාවට තුන් වේල හොඳින් ආහාර අනුභව කොට නීරෝගී ජීවිතයක් ගත කල හැකි බැවින් ද, එ පරම සැපත සලසා ගන්නා බැවින්...

ඔබගේ මතකයේ රැඳුණු ඒ සුන්දර දවස පාසල් ගිය පළවෙනි දවස පිළිබඳව රචනාවක් ලියන්න. මා පාසල් ගිය මුල් දිනය ටික දිනක සිටම අම්මා වෙහෙසෙන්නේ මා පාසල් යැවීමටය. නමුත් මටනම් ඒ ගැන කිසිදු විශේෂයක් නොවීය. මාගේ හැසිරීම ඒ පාසල් යැවීමට සූදානම් වනුයේ මා නොව වෙනෙකෙකු ලෙසිනි. මා පෙර පාසලට ඇතුලත් කල මුල් දිනය මට සිහි විය. ඩෙස් පුටු පමණක් නොව සෙල්ලම් කිරීමට තිබූ සීසෝ, ඔංචිල්ලා, ලෙස්සන බෝට්ටු පවා මා ඉදිරියේ මවා පෑවේ අසීමිත භීතිකාවකි. ඇඩීමට රුසියා වූ නිසා මා තුළ වූ භිය කදුළු වලින් පිට කල ද ඒ සොඳුරු දිනය පාසල් යෑමට මට ඉමහත් ශක්තියක් විය.  මා හට වැඩිමල් සහෝදර සහෝදරියෙකු නොවීමෙන් මින් පෙර පාසලට ගොස් නැති මට මහත් අසරණ බවක් දැනුණි. හතර වටින් අහසට දිවෙන සුවිසල් ගොඩනැගිලි, යකුන් සේ එහෙ මෙහෙ දුවන අයියලා අක්කලා, ළමයින්ට කෑගසමින් කලබලයෙන් එහෙමෙහෙ යන ටීචර්ලා මා හිත තුළ බිය දෙගුණ තෙගුණ කරමින් සිටියදී, පෙර පාසලේ ටීචර්ගේ වේවැල වාගේ තුන් ගුණයක් පමණ දිග වේවැලක් අතේ රැගෙන වැඩි හාමුදුරුවන් දෙස බලා සිටි මා ගතෙහි පණ නැති වේගෙන යනු මට දැනුණි.  අක්කලා ටිකක් අපිව හරි හරියට පෝලිම් කරන්නට විය. මට ඉස්සරහාත් පිටි පස්සේත් ළමයින් ...

සිංහල භාෂාවේ හමුවන විභක්ති නවය සරලව ඉගෙන ගනිමු.